Κορυφαίο έργο της σύγχρονης δραματουργίας, η «Αντιγόνη» γράφτηκε από τον Ανούιγ κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής στη Γαλλία, μεταφέροντας το άτομο και τον αγώνα του απέναντι σε ένα παντοδύναμο, γερασμένο, αυταρχικό κράτος, που καθιστά τη νιότη... θύμα του. «Ο Ανούιγ, εξαιρετικά επίκαιρος και σήμερα, βασιζόμενος στη τραγωδία του Σοφοκλή, ουσιαστικά ξαναγράφει τον μύθο, με τους πολιτικούς όρους μίας Ευρώπης που στενάζει κατω από τη γερμανική μπότα», σχολιάζει ο Στέλιος Μάινας, που κρατά τον ρόλο του Κρέοντα.
«Ο Κρέων, ο κραταιός δηλαδή, δεν είναι ο άτεγκτος και απόλυτος μονάρχης μίας, ας πούμε, λατινοαμερικανικής χώρας, αλλά ο πρωθυπουργός μίας σύγχρονης ευρωπαϊκής», συνεχίζει ο ηθοποιός. «Ειναι ο πολιτικός που στο γραφείο του ψάχνει επισταμένως τα αποτελέσματα των δημοψηφισμάτων, ακούει από τους συμβούλους του για την άνοδο της αντιπολίτευσης και βγάζει λόγους στο Κοινοβούλιο, που ισχυροποιούν τη θέση της κυβέρνησής του. Με δυο λόγια, ο Κρέων είναι η εικόνα του σύγχρονου πολιτικού άνδρα, με όλα τα χαρακτηριστικά του», προσθέτει ο ίδιος.
«Η υπόθεση του έργου είναι ταυτόσημη με εκείνη της σοφόκλειας Αντιγόνης, όμως εδώ οι θεοί απουσιάζουν... "θορυβωδώς"», τονίζει ο Στέλιος Μάινας. Σε αντιδιαστολή με τη σοφόκλεια Αντιγόνη, «όπου διαπράττονται αλλεπάλληλες ύβρεις, και η ύβρις στην αρχαία τραγωδία απαιτεί πάντα την κάθαρση και η κάθαρση επιφέρει τη γνώση, στον Ανούιγ οι ήρωες ούτε μία φορά δεν επικαλούνται τον θεό, ή τους θεούς. Δεν αναφέρονται πουθενά, ούτε καν ως ύπαρξη. Εδώ, οι άνθρωποι λύνουν τις διάφορες τους μόνοι, χωρίς τη συμμετοχή ή έστω χωρίς την παρηγοριά της "άνωθεν βοήθειας". Ο άταφος νεκρός σαπίζει. Και, όπως γνωρίζουμε, η πιο ατιμωτική τιμωρία στην αρχαιότητα, ήταν να μείνεις άταφος».
Η «Αντιγόνη» του Ανούιγ γράφεται το 1942 και ανεβαίνει μέσα στην Κατοχή, σε μία σκληρή για την ανθρωπότητα εποχή. Ήδη, από την πρεμιέρα του, το έργο συνδέθηκε με την Αντίσταση. Αρχικά, μάλιστα, απαγορεύτηκε, καθώς η σοφόκλεια ηρωίδα παρουσιαζόταν ως επικεφαλής επίθεσης κατά της φιλογερμανικής κυβέρνησης του Βισί.
Όπως επισημαίνει ο Στέλιος Μάινας, το κείμενο του Γάλλου συγγγραφέα συναντάει με ευκολία τη σημερινή πραγματικότητα και επικαλείται ως πρόσφατο παράδειγμα την απόφαση της Τουρκίας για «νεκροταφείο προδοτών». «Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία, ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης εξήγγειλε τη δημιουργία ενός ξεχωριστού χώρου, όπου θα ταφούν οι φονευθέντες πραξικοπηματίες, για μη μολύνουν την πόλη και για να μπορεί ο κόσμος να τους καταριέται στην αιωνιότητα, περνώντας από το πρωτότυπο αυτό νεκροταφείο του μίσους», υπογραμμίζει. «Η ιστορία κάνει αενάως κύκλους και το πιο σοκαριστικό είναι πως οι άνθρωποι δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας, ακόμα κι αν η ιστορία και γράφει, και υπενθυμίζει, και καταδικάζει. Αμετανόητοι, ξαναπέφτουμε στα σφάλματα του παρελθόντος, σαν να μην έγιναν ποτέ. Είναι βαθιά ανθρώπινη ανάγκη προφανώς, η ενδόμυχη τάση του ανθρώπου στην καταστροφή και την εξαφάνιση», συμπληρώνει ο ηθοποιός.
Η νεαρή σκηνοθέτις Ελένη Ευθυμίου τοποθετεί τη δράση της παράστασης σε ένα σύγχρονο γηροκομείο, τονίζοντας τόσο την αντίθεση των ηλικιών, όσο και την ιδιαίτερη ατμόσφαιρα του έργου. «Υπάρχουν στην εποχή μας Κρέοντες και Αντιγόνες;» ρωτάμε τον Στέλιο Μάινα. «Σήμερα, οι κοινωνίες υποβαστάζονται με μπαστούνι για να σταθούν όρθιες, σε ένα αφόρητα ζέον περιβάλλον που μυρίζει σήψη και στασιμότητα, όπου οι Κρέοντες έχουν γίνει το απόλυτο ζητούμενο. Στις φοβικές μας κοινωνίες, όπου η δαμόκλειος σπάθη της ανεργίας, της εξαθλίωσης και των χρεών καραδοκεί, δεν υπάρχει χώρος και μέλλον για τις Αντιγόνες που θα έρθουν. Ευτυχώς, όμως, οι Αντιγόνες, είναι εγγεγραμμένες στο ανθρώπινο γονιδίωμα και θα αναπαράγονται όσο υπάρχουν άνθρωποι, με την ίδια συχνότητα που οι κοινωνίες θα αναπαράγουν Κρέοντες, για να κρατηθεί αυτή η ισορροπία, η απαραίτητη για να συνεχίσει να υπάρχει το ανθρώπινο είδος.....», καταλήγει
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου