Γράφει η Σίσσυ Μακρίδου...
«Είμαι πραγματικά ελεύθερος, σημαίνει μπορώ. Η δυνατότητα να
κάνω αυτό που θέλω, να η ελευθερία μου! Υπάρχει όμως μια αναγκαιότητα στη
βούλησή μου, αλλιώτικα θα ήθελα χωρίς λόγο, χωρίς αιτία, πράγμα
αδύνατο[...]Ό,τι γίνεται είναι απόλυτα αναγκαίο. Δεν υπάρχει ενδιάμεσο μεταξύ
αναγκαιότητας και τύχης, κι όπως το ξέρετε,
η τύχη είναι ανύπαρκτη, άρα ό,τι συμβαίνει είναι φυσικά αναγκαίο[...] Στο
βάθος, τι άλλο είναι ο καταναγκασμός παρά μια αναγκαιότητα που γίνεται
αντιληπτή, κι η αναγκαιότητα, ένας καταναγκασμός που περνάει απαρατήρητος[...]
Ο Βολταίρος στο παραπάνω απόσπασμα δίνει τη δική του άποψη
περί ελευθερίας. Διατείνεται πως ενώ από τη μια μεριά το «πράττειν» κατά
βούληση σημαίνει ελευθερία, από την άλλη, η βούληση πηγάζει από κάποια
αναγκαιότητα, καθιστώντας έτσι τη βούληση παράγοντα μιας προκαθορισμένης,
εικονικής δηλαδή ελευθερίας. Εδώ εισέρχεται ο παράγοντας της μοίρας και κανείς
δε δύναται να διαφύγει από αυτή, αφού οι προκαθορισμένες ανάγκες κατευθύνουν
υποχρεωτικά τη βούλησή του.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου