Στα χρόνια του Μεσαίωνα γράφτηκε ένα από τα έργα που άσκησαν
τη δική τους διαχρονική επιρροή στο ασυνείδητο και τη φαντασία των
μεταγενέστερων.
Μες στα μισά του δρόμου της ζωής
Σε δάσος βρέθηκα σκοτεινιασμένο...
Κάπως έτσι ξεκινάει η "Θεία Κωμωδία" του Δάντη,
ένα από τα λογοτεχνικά κειμήλια όλων των εποχών. Το "Καθαρτήριο" και
ο "Παράδεισος" αντίστοιχα περιγράφουν πλήρως το αίσθημα του δέους και
της λαμπρότητας του Φωτός, όπως περιγράψαμε πάνω. Ωστόσο το πρώτο μέρος της
τριλογίας, η "Κόλαση" ήταν εκείνο που άφησε ίσως εντονότερα τα
σημάδια του στο ανθρώπινο υποσυνείδητο και έξαψε όσο ελάχιστα την ποιητική
φαντασία, και αιώνες μετά. Τα Θανάσιμα Αμαρτήματα, τα βασανιστήρια, οι Κύκλοι
της Κολάσεως, με τον Σατανά τον ίδιο να βρίσκεται στο κέντρο της, καταπίνονται
μέσα στο βάραθρο του στόματος του τους αμαρτωλούς. Τα έργα πάνω είναι του
Gustave Dore και κάτω του Fra Angelico.
Σκοτεινή, πρώιμα σουρεαλιστική, συμβολική, αποκαλυπτική,
νοσηρή, και πάνω απ' όλα γοτθική είναι και η αίσθηση που μεταδίδεται από τα έργα
του Ιερώνυμου Μπος, ο οποίος αν και έδρασε στα χρόνια της Αναγέννησης, φαντάζει
πέρα από την εποχή του, όσο λίγοι. Υπάρχει αυτή η ίδια σκοτεινή αίσθηση που
συναντούμε στα γοτθικά έργα τέχνης του Μεσαίωνα, της αισθητικής των οποίων ίσως
αποτέλεσε και το αποκορύφωμα. Συναντούμε και εδώ τις άγιες, μακάριες, αγγελικές
μορφές, όπως και το πλήθος των τεράτων που διακοσμούσαν τους γοτθικούς ναούς
και τα μεσαιωνικά χειρόγραφα. Εδώ όμως η θρησκευτική εμμονή είναι ακόμα πιο
έντονη, το δαιμονικό στοιχείο έχει γίνει ακόμα πιο εφιαλτικό, φαντάζει λες και
είναι βγαλμένο από τα πιο τρελά όνειρα.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου