Υπεράκτια εταιρεία (αγγλικά: offshore company) ονομάζεται η
οικονομική οντότητα που θεωρείται πως δημιουργήθηκε για ένα συγκεκριμένο σκοπό,
συνήθως βραχυπρόθεσμο και δε διαπνέεται από την γενικά παραδεκτή αρχή του
συνεχούς της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Συνήθως ο όρος αναφέρεται με σκοπό
να υποδειχθούν οι επιχειρήσεις που ιδρύονται σε οικονομικά κέντρα με ένα πολύ
χαμηλό επίπεδο φόρων, που συνήθως βρίσκονται κυρίως σε νησιά και συχνά
παρομοιάζονται ως «φορολογικοί παράδεισοι».
Αυτές οι εταιρείες ιδρύονται προκειμένου ο ιδιοκτήτης ή ο
δικαιούχος να πετύχει το μικρότερο δυνατό κόστος φορολόγησης των διεθνών
δραστηριοτήτων του. Πολλές φορές, συνήθως αποτρεπτικά, αναπτύσσεται η άποψη ότι
κάποιος από τους σκοπούς ίδρυσης αυτών είναι η απόκρυψη οικονομικών
εσόδων/κερδών, από παράνομες δραστηριότητες όπως π.χ. λαθρεμπόριο όπλων,
ναρκωτικών κ.λπ. ή ακόμα και η ανακύκλωση βρώμικου χρήματος, που πράγματι
μπορεί αυτό να συμβεί σε πολύ περιορισμένο βαθμό. Η όποια παραβατική δραστηριότητα
αν τελικά συμβεί δεν πραγματοποιείται στην έδρα των εταιρειών αυτών αλλά στις
χώρες που αναπτύσσουν τις οικονομικές δραστηριότητές τους.
Στην πραγματικότητα, ακριβώς επειδή δεν είναι παράνομες,
όλες οι πολυεθνικές έχουν ιδρύσει offshore εταιρείες σε χώρες με ηπιότερο
φορολογικό καθεστώς, για μια πιο αποδεκτή φορολόγηση των κερδών τους. Υπάρχουν
χώρες "φορολογικοί παράδεισοι" που βρίσκονται σε «μαύρη λίστα» των
ελληνικών αλλά και των ευρωπαϊκών φορολογικών υπηρεσιών, και η εγκατάσταση και
δραστηριότητα γραφείων offshore εταιρείας από τις χώρες αυτές ελέγχεται
αναλόγως.
Γενικά μία υπεράκτια εταιρεία μπορεί να αναφέρεται είτε ως
εταιρείες ειδικού σκοπού, είτε ως θυγατρική εταιρεία, ή εταιρεία ενός όμιλου
επιχειρήσεων, ή ακόμη και ως συγγενής επιχειρήση.
O όρος "υπεράκτιες" συνδέεται με τη σύγχρονη
προέλευση του φαινόμενου. Οι υπεράκτιες εταιρείες είναι αγγλοσαξονικής και
κυρίως βρετανικής επινοήσεως και για τον λόγο αυτό πολλές τέτοιες δικαιοδοσίες
είναι παλαιές βρετανικές αποικίες. Αρχικά οι υπεράκτιες εταιρείες επινοήθηκαν
για να αντιμετωπιστούν οι πολιτικοί κίνδυνοι κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου
Πολέμου, αλλά γνώρισαν εκρηκτική ανάπτυξη παράλληλα με τη δημιουργία
πολυεθνικών ή ορθότερα διεθνικών επιχειρήσεων. Σήμερα πάνω από το 50% των
κεφαλαίων που διακινούνται παγκοσμίως περνά από φορολογικά καταφύγια. Ο κλάδος
των υπεράκτιων εταιρειών είναι σήμερα κυρίαρχος στους τομείς της ναυτιλίας,
αεροπορίας, και των ασφαλίσεων. Την τελευταία δεκαετία μόνο έχουν συσταθεί πάνω
από ένα εκατομμύριο υπεράκτιες εταιρείες. Ο όρος υπεράκτιες αποδίδει βέβαια
στην ελληνική με ακρίβεια τον ορό offshore, αλλά δεν έχει επαρκή δημοτικότητα.
Πράγματι, επειδή το Ηνωμένο Βασίλειο είναι νησί, ο όρος υπεράκτιες έχει μια
ιδιαίτερη σημασία, που δεν αποδίδεται ακριβώς για ηπειρωτικά κράτη. Στην
Ελληνική Γλώσσα χρησιμοποιούνται και άλλοι εννοιολογικά ισοδύναμοι όροι, όπως
εξωχώριες ή υπερπόντιες εταιρείες.
Η Υπεράκτια εταιρεία (Αγγλικά: offshore company)
συγκροτείται εννοιολογικά από δυο κυρίως στοιχεία που τη διακρίνουν από άλλες
αλλοδαπές (on shore ) εταιρείες:
1. Η εξ
ορισμού διάσταση μεταξύ του τόπου ιδρύσεως και του τόπου λειτουργίας της και,
2. Η επιλογή
δικαίου κράτους ιδρύσεως που χαρακτηρίζεται ως φορολογικός παράδεισος.
Μια υπεράκτια εταιρεία έχει συνήθως μορφή Εταιρείας Περιορισμένης
Ευθύνης, και είναι εγκατεστημένη σε κάποια γεωγραφική περιοχή, που έχει
χαρακτηριστεί ως υπεράκτιο κέντρο. Στην Ελλάδα για τις ανάγκες της φορολογίας
εισοδήματος δόθηκε ορισμός της offshore εταιρείας ως έξης: «ως εξωχώρια
εταιρεία εννοείται η εταιρεία που έχει την έδρα της σε αλλοδαπή χωρά και με
βάση την νομοθεσία της δραστηριοποιείται αποκλειστικά σε άλλες χώρες και
απολαμβάνει ιδιαίτερα ευνοϊκής φορολογικής μεταχείρισης.» (Ν. 2238/1994,Άρθρο
31.1 περ. στ.).
ΣΙΣΣΥ ΜΑΚΡΙΔΟΥ
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου