Ανθρώπινο… φρικτά ανθρώπινο… - Η έννοια της τραγωδίας

Είναι αυτή  βαθιά ριζωμένη τάση του ανθρώπου να αναμετρηθεί με το έσχατο. Ανάγκη. Ολοκληρωτικά ανθρώπινη. Τόσο, που η επιθυμία φορτίζεται με ανιερότητα, στην διαδικασία της αυτό - φανέρωσης της ύπαρξης σε οντολογικό επίπεδο. Αυτή, λοιπόν, η αυτό – διάλυση, ο κατακερματισμός και εν τέλει, η ανατομία της ανθρώπινης ύπαρξης δεν θα μπορούσαν παρά να χαρακτηριστούν από την έννοια της τραγωδίας. Το στοιχείο του τραγικού, είναι αυτό που κυριεύει και χαρακτηρίζει τον άνθρωπο που επιλέγει, μέσα από μια ατομικο - προσωπική αποδόμηση, τον απώτατο σκοπό της Γνώσης. Μέσα σε μια τραγική κατάσταση τα πάντα συντελούνται στον υπέρτατο βαθμό, στις άκρες των ορίων, όπου η εσχατολογική βούληση του ανθρώπου αναμετράται ανελέητα και καταστροφικά με το Είναι.

   Στην διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας και κυρίως στα πλαίσια των εξ αποκαλύψεων θρησκειών, αυτό το τραγικό βίωμα αποστερήθηκε και πιθανόν δεν επιτράπηκε, αφού ο Θεός ορίστηκε ως ο έξωθεν ρυθμιστής των πάντων. Η τραγωδία υπάρχει στον χώρο όπου δεν υπάρχει Θεός και η πίστη είναι έννοια εκ διαμέτρου αντίθετή της. Αλλά και σε πολιτισμικό – κοινωνικό επίπεδο έγινε φανερό πως η οντολογική αναμέτρηση του ανθρώπου με την ίδια του την ύπαρξη, λειτούργησε ανεπαρκώς σε τραγικό επίπεδο και το εσχατολογικό όριο δεν αγγίχτηκε ποτέ. Προφανώς, αν είχε επιτελεστεί η επιχείρηση της πραγμάτωσης αυτής της έμφυτης τάσης του ανθρώπου για αυτογνωσία μέσα από την, αναπόφευκτα, τραγική διαδικασία, τότε και η σύσταση της ανθρωπότητας και του πολιτισμού θα ήταν διαφορετικά σε παγκόσμια κλίμακα. Σε αυτή την καταστολή συνέβαλε και η περίοδος που εγκαθιδρύθηκε και ο λεγόμενος Ορθός Λόγος, ο οποίος ναι μεν απάλλαξε, σε μεγάλο βαθμό, τον άνθρωπο από δεισιδαιμονίες και προκαταλήψεις που τον καθιστούσαν ανασφαλή και δέσμιο, ωστόσο ανάγοντας τα πάντα στην ύλη ως σημείο αναφοράς, τον οδήγησε και πάλι στο σημείο μηδέν της αναγνώρισης της ύπαρξης του, φαινομενικά ασφαλή από το βίωμα της τραγωδίας, ουσιαστικά ,όμως, ανολοκλήρωτο.

   Η τραγωδία του ανθρώπου είναι η ίδια του η θυσία με σκοπό την γνώση της υπέρτατης Αλήθειας. Αυτή είναι η εν γένει απόλυτη επιθυμία της επιδίωξης των απαντήσεων στα οντολογικής φύσης ερωτήματα για τον σκοπό της ζωής και τον μεταφυσικό προσδιορισμό του “εγώ”. Η ανάληψη του βιώματος της τραγωδίας γίνεται αυτοσυνειδησιακά και απόλυτα από τον άνθρωπο και είναι αυτή που θα τον οδηγήσει στην αποκάλυψη της Αλήθειας όχι θεαματικά και κραυγαλέα αλλά έσχατα και ταπεινά, με όσο λιγότερη ύλη γίνεται. Η τραγική αυτή θυσία δεν δικαιώνει τον άνθρωπο μόνο υπαρξιακά, αλλά καθιστά και τον σκοπό της Γνώσης υπέρτατο και έσχατο.

                                                                                               Δέσποινα Παυλίδου

Share on Google Plus

About ektos-ylhs.blogspot.com/

Με τα μάτια της Τέχνης,της Επιστήμης της Ειρωνίας, του Σαρκασμού αλλά και του Έρωτα και της Αγάπης ,βλέπουμε το σήμερα διαβάσουμε το χθες και ονειρευόμαστε το αύριο...