Ο Άλντους Χάξλεϋ, επηρεασμένος από τις επιστημονικές ανακαλύψεις της εποχή του αλλά και από τις κοινωνικές ανακατατάξεις στην Αγγλία και την (τότε, 1932) Σοβιετική Ένωση προφητεύει ένα ζοφερό αύριο που η πραγματικότητα έμελλε να επιβεβαιώσει. Ένα φανταστικό μυθιστόρημα για το μέλλον που ρίχνει ένα κριτικό φως στο παρόν και θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της λογοτεχνίας του εικοστού αιώνα που έχει αντέξει στο χρόνο. Παραμένει προκλητικό, σπινθηροβόλο, μεγαλοφυές, εντυπωσιακό και επίκαιρο όπως τη μέρα που πρωτοεκδόθηκε. Χωρίς αμφιβολία, το καλύτερο βιβλίο του Χάξλεϋ. Το "ΕΚΤΟΣ-ΥΛΗΣ" σας το προτείνει ανεπιφύλακτα...
Λίγα λόγια για το περιεχόμενο:
Το μυθιστόρημα μας μεταφέρει στο Παγκόσμιο Κράτος, εν έτει 2540 μ.Χ., όπου οι άνθρωποι αναπαράγονται τεχνητά και μαζικά σε κρατικά κέντρα επωάσεως. Χωρίζονται από τη στιγμή της γονιμοποίησης σε τάξεις ανάλογα με τον τελικό κοινωνικό και επαγγελματικό προορισμό τους. Οι 3 κατώτερες τάξεις θα χρησιμοποιηθούν ως εργάτες σε εργοστάσια. Τον τυποποιημένο αυτόν κόσμο αναστατώνει ο Τζον, νεαρός που γεννήθηκε σε καταυλισμό αγρίων και μεγάλωσε διαβάζοντας Σαίξπηρ. «Πόσο πανέμορφη είναι η ανθρωπότητα!» λέει, όπως η Μιράντα στην Τρικυμία του Σαίξπηρ. «Ω, θαυμαστέ, καινούργιε κόσμε», αναφωνεί. Το μυθιστόρημα οφείλει τον τίτλο του ακριβώς σε αυτήν τη φράση από την τραγωδία του Σαίξπηρ, ο οποίος είναι απαγορευμένος στο Παγκόσμιο Κράτος επειδή η ανάγνωση των έργων του διεγείρει τα πάθη και αναστατώνει την ψυχή.
Το μυθιστόρημα μας μεταφέρει στο Παγκόσμιο Κράτος, εν έτει 2540 μ.Χ., όπου οι άνθρωποι αναπαράγονται τεχνητά και μαζικά σε κρατικά κέντρα επωάσεως. Χωρίζονται από τη στιγμή της γονιμοποίησης σε τάξεις ανάλογα με τον τελικό κοινωνικό και επαγγελματικό προορισμό τους. Οι 3 κατώτερες τάξεις θα χρησιμοποιηθούν ως εργάτες σε εργοστάσια. Τον τυποποιημένο αυτόν κόσμο αναστατώνει ο Τζον, νεαρός που γεννήθηκε σε καταυλισμό αγρίων και μεγάλωσε διαβάζοντας Σαίξπηρ. «Πόσο πανέμορφη είναι η ανθρωπότητα!» λέει, όπως η Μιράντα στην Τρικυμία του Σαίξπηρ. «Ω, θαυμαστέ, καινούργιε κόσμε», αναφωνεί. Το μυθιστόρημα οφείλει τον τίτλο του ακριβώς σε αυτήν τη φράση από την τραγωδία του Σαίξπηρ, ο οποίος είναι απαγορευμένος στο Παγκόσμιο Κράτος επειδή η ανάγνωση των έργων του διεγείρει τα πάθη και αναστατώνει την ψυχή.
Στα απαγορευμένα:
Θύμα λογοκρισίας έπεσε το μυθιστόρημα του Χάξλεϋ: το 1932 απαγορεύτηκε στην Ιρλανδία για τη γλώσσα του και διότι αντιτίθεται στη θρησκεία και την οικογένεια· μεταξύ 1932 και 1937 είχε απαγορευθεί στην Αυστραλία· το 1967 απαγορεύτηκε στην Ινδία ως έργο πορνογραφικό. Στις ΗΠΑ προκαλεί σταθερά -σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Αμερικανικών Βιβλιοθηκών- πολλές ενστάσεις.
Μέχρι στιγμής τέτοιο κίνημα δεν διαφαίνεται :
Οι κοινωνιολόγοι ισχυρίζονται ότι μόνο ένα μαζικό δημοφιλές κίνημα για την αποκέντρωση και την αυτοβοήθεια μπορεί να ανατρέψει τη σημερινή τάση. Μέχρι στιγμής τέτοιο κίνημα δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα. Δεν υπάρχει φυσικά κανείς λόγος για να μοιάζει ο νέος ολοκληρωτισμός με τον παλιό. Οι κυβερνήσεις με τα ρόπαλα και τα εκτελεστικά αποσπάσματα, με τους τεχνητούς λοιμούς, τις μαζικές φυλακίσεις και εκτοπίσεις δεν είναι μόνο απάνθρωπες (γεγονός που σήμερα δεν ενδιαφέρει κανέναν), αλλά και αναποτελεσματικές και στον αιώνα της τεχνολογίας, η αναποτελεσματικότητα είναι ιεροσυλία.
Οι κοινωνιολόγοι ισχυρίζονται ότι μόνο ένα μαζικό δημοφιλές κίνημα για την αποκέντρωση και την αυτοβοήθεια μπορεί να ανατρέψει τη σημερινή τάση. Μέχρι στιγμής τέτοιο κίνημα δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα. Δεν υπάρχει φυσικά κανείς λόγος για να μοιάζει ο νέος ολοκληρωτισμός με τον παλιό. Οι κυβερνήσεις με τα ρόπαλα και τα εκτελεστικά αποσπάσματα, με τους τεχνητούς λοιμούς, τις μαζικές φυλακίσεις και εκτοπίσεις δεν είναι μόνο απάνθρωπες (γεγονός που σήμερα δεν ενδιαφέρει κανέναν), αλλά και αναποτελεσματικές και στον αιώνα της τεχνολογίας, η αναποτελεσματικότητα είναι ιεροσυλία.
Το πρόβλημα της ευτυχίας:
Το πιό σημαντικό σχέδιο στο μέλλον θα είναι η διεξαγωγή μιας τεράστιας έρευνας για ό,τι οι πολιτικοί και συμμετέχοντες επιστήμονες ονομάσουν "το πρόβλημα της ευτυχίας" -με λίγα λόγια, το πρόβλημα να κάνουν τους ανθρώπους να αγαπάνε τις υπηρεσίες που προσφέρουν. Δίχως οικονομική εξασφάλιση κάτι τέτοιο είναι αδύνατο. 'Ομως η οικονομική ασφάλεια μπορεί να επιτευχθεί.· Είναι μια επιφανειακή, εξωτερική επανάσταση. Η αγάπη των προσφερόμενων υπηρεσιών δεν μπορεί να εξασφαλιστεί παρά ως αποτέλεσμα μιας βαθιάς, προσωπικής επανάστασης στα ανθρώπινα μυαλά και σώματα.
Το πιό σημαντικό σχέδιο στο μέλλον θα είναι η διεξαγωγή μιας τεράστιας έρευνας για ό,τι οι πολιτικοί και συμμετέχοντες επιστήμονες ονομάσουν "το πρόβλημα της ευτυχίας" -με λίγα λόγια, το πρόβλημα να κάνουν τους ανθρώπους να αγαπάνε τις υπηρεσίες που προσφέρουν. Δίχως οικονομική εξασφάλιση κάτι τέτοιο είναι αδύνατο. 'Ομως η οικονομική ασφάλεια μπορεί να επιτευχθεί.· Είναι μια επιφανειακή, εξωτερική επανάσταση. Η αγάπη των προσφερόμενων υπηρεσιών δεν μπορεί να εξασφαλιστεί παρά ως αποτέλεσμα μιας βαθιάς, προσωπικής επανάστασης στα ανθρώπινα μυαλά και σώματα.
Επίσης η σεξουαλική απελευθέρωση του Θαυμαστού καινούργιου κόσμου δεν φαίνεται πολύ μακρινή. Σε ορισμένες αμερικάνικες πόλεις ο αριθμός των διαζυγίων είναι ίδιος με τον αριθμό των γάμων. Σε λίγα χρόνια οι άδειες γάμου θα πουλιούνται όπως οι άδειες για τα σκυλιά, με δωδεκάμηνη ισχύ και δικαίωμα αλλαγής σκύλου ή αγοράς και δεύτερου. Όπως η πολιτική και οικονομική ελευθερία μειώνεται, αυξάνει η σεξουαλική ελευθερία. Οι δικτάτορες καλά θα κάνουν να την ενθαρρύνουν. Σε συνδυασμό με την ελευθερία ονειροπόλησης υπό την επήρεια των ναρκωτικών, του κινηματογράφου ή του ραδιοφώνου, βοηθάει τη συμφιλίωση του ανθρώπου με τις προσφερόμενες υπηρεσίες του.
Η ουτοπία βρίσκεται κοντά:
'Ολα δείχνουν ότι η ουτοπία βρίσκεται όλο και πιο κοντά σ' εμάς απ' ό,τι θα μπορούσε να φανταστεί κανείς πριν δεκαπέντε χρόνια. Τότε, την είχα φανταστεί σαν κάτι υπαρκτό μετά 600 χρόνια. Σήμερα μου φαίνεται πολύ πιθανό ο τρόμος να μας αγκαλιάσει έπειτα από έναν αιώνα. Αν δεν τιναχθούμε μόνοι μας στον αέρα. Πράγματι, εκτός αν διαλέξουμε την αποκέντρωση και την εφαρμοσμένη επιστήμη, όχι ως σκοπό αλλά ως μέσον για μια γενιά ελεύθερων ατόμων, έχουμε μόνο δύο εναλλακτικές: είτε έναν αριθμό στρατοκρατικών, ολοκληρωτικών, εθνικών καθεστώτων, που θα εκπηγάζουν από τη χρήση του τρόμου της ατομικής βόμβας και θα έχουν ως αποτέλεσμα την καταστροφή του πολιτισμού (ή, αν ο πόλεμος είναι περιορισμένος, τη διαιώνιση του μιλιταρισμού), είτε ένα υπερεθνικό ολοκληρωτικό καθεστώς, που θα προκύψει από το κοινωνικό χάος μιας γρήγορης τεχνολογικής ανάπτυξης, ειδικά της εξάπλωσης της ατομικής ενέργειας, και θα μετεξελιχθεί, από τη δυνατότητα και την ανάγκη για σταθερότητα, στην τυραννική ευημερία της Ουτοπίας.
'Ολα δείχνουν ότι η ουτοπία βρίσκεται όλο και πιο κοντά σ' εμάς απ' ό,τι θα μπορούσε να φανταστεί κανείς πριν δεκαπέντε χρόνια. Τότε, την είχα φανταστεί σαν κάτι υπαρκτό μετά 600 χρόνια. Σήμερα μου φαίνεται πολύ πιθανό ο τρόμος να μας αγκαλιάσει έπειτα από έναν αιώνα. Αν δεν τιναχθούμε μόνοι μας στον αέρα. Πράγματι, εκτός αν διαλέξουμε την αποκέντρωση και την εφαρμοσμένη επιστήμη, όχι ως σκοπό αλλά ως μέσον για μια γενιά ελεύθερων ατόμων, έχουμε μόνο δύο εναλλακτικές: είτε έναν αριθμό στρατοκρατικών, ολοκληρωτικών, εθνικών καθεστώτων, που θα εκπηγάζουν από τη χρήση του τρόμου της ατομικής βόμβας και θα έχουν ως αποτέλεσμα την καταστροφή του πολιτισμού (ή, αν ο πόλεμος είναι περιορισμένος, τη διαιώνιση του μιλιταρισμού), είτε ένα υπερεθνικό ολοκληρωτικό καθεστώς, που θα προκύψει από το κοινωνικό χάος μιας γρήγορης τεχνολογικής ανάπτυξης, ειδικά της εξάπλωσης της ατομικής ενέργειας, και θα μετεξελιχθεί, από τη δυνατότητα και την ανάγκη για σταθερότητα, στην τυραννική ευημερία της Ουτοπίας.
Η εκλογή είναι δική σας...
ΣΙΣΣΥ ΜΑΚΡΙΔΟΥ
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου